جنگ جهانی اول که به عنوان جنگ بزرگ هم شناخته می شود، یکی از ویرانگرترین درگیریها در تاریخ بشر بود که در سال ۱۹۱۴ آغاز شد و در سال ۱۹۱۸ به پایان رسید و جان میلیون ها نفر را گرفت و تأثیری ماندگار بر جهان گذاشت. علل جنگ جهانی اول پیچیده و چندوجهی است و درک آنها برای درک کامل وقایع منجر به این جنگ فاجعه بار مهم است. بد نیست به طور اجمالی به اینکه چرا جنگ جهانی اول شروع شد بپردازیم و دلایل این جنگ بزرگ را بررسی کنیم.
نبرد بزرگ؛ چرا جنگ جهانی اول شروع شد
یکی از عوامل اصلی جنگ جهانی اول امپریالیسم بود. قدرت های اروپایی بر سر مستعمرهها و منابع در سرتاسر جهان در رقابت بودند و این رقابت به تنش بین آنها دامن زد. میل به داشتن سرزمینها و منابع جدید منجر به تقلا برای آفریقا و آسیا شد و کشورهایی که برای کنترل این مناطق رقابت میکردند با هم وارد رقابتی شدند که این رقابت بر سر قلمرو و منابع در نهایت به وقوع جنگ بزرگ یا جنگ جهانی اول منجر شد.
ناسیونالیسم یکی دیگر از علل اصلی جنگ جهانی اول بود. گروه های قومی و زبانی در امپراتوری های اتریش-مجارستان و عثمانی به دنبال تشکیل ملتهای خود بودند که البته در نهایت نتیجه این جنگ بزرگ، به انحلال این امپراتوریها انجام شد. جنبشهای ملیگرایانه در این مناطق با مقاومت قدرتهای حاکم روبهرو شد که به وقوع جنگ کمک کرد.
اتحادها همچنین عامل مهمی در شروع جنگ جهانی اول بودند. قدرتهای اروپایی شبکهای از متحدین را تشکیل داده بودند که بسیاری از کشورها را به جنگ کشاند. زمانی که یک کشور اعلام جنگ کرد، متحدانش نیز موظف شدند به درگیری بپیوندند. این سیستم اتحاد در نهایت منجر به جنگی گسترده شد که اکثر کشورهای جهان را درگیر کرد.
ترور آرشیدوک فرانتس فردیناند اتریش در ۲۸ ژوئن ۱۹۱۴ جرقهای بود که جنگ را شعلهور کرد. این ترور که توسط گاوریلو پرینسیپ، یک ملیگرای صرب بوسنیایی انجام شد، منجر به یک واکنش زنجیرهای از وقایعی شد که در نهایت منجر به شروع جنگ شد.
برنامهریزی نظامی هم یکی از دلایل مهم جنگ جهانی اول بود. قدرتهای اروپایی سالها برای جنگ آماده میشدند، ارتشهای بزرگی را بسیج میکردند و اقتصاد جنگی را اجرا میکردند. این برنامهریزی نظامی در کنار عوامل دیگر جنگ، در نهایت منجر به بروز درگیری شد.
منافع اقتصادی کشورهای قدرتمند نیز عامل مهمی در شروع جنگ بود. کشورها برای منابع و بازار رقابت می کردند و این رقابت به تنش بین قدرت های بزرگ اروپایی منجر شد.
در خاتمه، جنگ جهانی اول یک درگیری پیچیده و چندوجهی بود، با علل بسیاری که در بروز آن نقش داشتند. درک این علل برای درک کامل وقایع منجر به این جنگ ویرانگر ضروری است. این یادآورِ پیامدهای مخربی است که می تواند از امپریالیسم، ناسیونالیسم، اتحادها، ترورها، برنامهریزیهای نظامی و منافع اقتصادی ناشی شود.
خوب است که بدانیم جنگ جهانی اول چرا شروع شد. درس گرفتن از اشتباهات گذشته برای جلوگیری از درگیریها و جنگ های آینده مهم است.