کتاب نبرد من هیتلر کتابی است که توسط آدولف هیتلر نوشته شده و بیانگر اندیشه‌های سیاسی ناسیونال سوسیالیسم اوست. هیتلر که در اوایل دهه بیست میلادی از شرایطی که دولت وقت آلمان پس از جنگ جهانی اول و امضای عهدنامه ورسای برای این کشور به وجود آورده بود به شدت ناراضی بود، در سال ۱۹۲۳ دست به کودتا زد که با شکست مواجه شد و به جرم خیانت به زندان افتاد.
هیتلر در زندان زمان خود را با خواندن کتاب‌های فلسفی و تاریخی می‌گذراند و در همین حین باورهای ناسیونالیستی خود را تحکم می‌بخشید، تا اینکه مدیر تجاری‌اش پیشنهاد نوشتن یک اتوبیوگرافی را به عنوان راهی برای گذران زمان به او داد.
بعدها و با به قدرت رسیدن هیتلر، این کتاب در حدی در زندگی مردم تاثیر داشت که از آن به عنوان کتاب مقدس یاد می‌شد و تدریس آن جزوی از برنامه‌ها در مدارس بود.
نگارش کتاب نبرد من
عنوان اولیه کتاب «چهار سال مبارزه علیه دروغ، حماقت و بزدلی» بود اما ناشر هیتلر، مکس آمان، که این عنوان را بسیار پیچیده می‌دانست، تصمیم گرفت آن را به نام فعلی، یعنی «نبرد من» کوتاه کند.
هیتلر در سال ۱۹۲۴ هنگامی که در قلعه لندربرگ زندانی بود بخش اول کتاب، با عنوان تسویه حساب را با دیکته کردن جملات به منشی و دوست نزدیک خود رودلف هس، که همراه او زندانی بود، به وجود آورد. بخش دوم، پایان همان سال پس از آزادی زودهنگام او از زندان نوشته شد. در سال‌های بعد، نبرد من، چندین بار در ویراست‌های مختلف منتشر شد.
محوریت مطالب کتاب
نبرد من، چکیده عقاید هیتلر در ارتباط با کشورداری، کشورگشایی و دشمنی او با یهودیان و همچنین باورهای وی در مورد برتری نژاد آریایی نسبت به سایر نژادهاست.
جدیت هیتلر در عقاید خاص او در زمینه میهن پرستی، احساس مسئولیت نسبت به هم‌نژادان خارج از خاک آلمان، ایدئولوژی قدرتمندسازی آلمان، بی‌نیاز ساختن کشور از بیگانگان و جبران تحقیر نژاد ژرمن از اساسی‌ترین موضوعات مطرح شده در این کتاب است.
هیتلر در کتاب خود، انسان‌ها را بر اساس ظاهر فیزیکی دسته‌بندی می‌کند. او افرادی با پوست سفید، موهای بلوند و چشم‌های آبی را آریایی دانسته و ادعا می‌کند که آریایی عالی‌ترین شکل بشر یا نژاد برتر است.
قسمتی از جملات کتاب به قلم آدولف هیتلر
“…صلح طلبی می‌تواند نگرشی مثبت و قابل قبول باشد، البته تنها در صورتی که دنیا در تسلط نژاد برتر قرار گیرد وگرنه هیچ گونه تضمینی برای به اجرا درآوردن دائمی آن وجود ندارد.”
“آنچه را که امروز به نام دولت به ما تحمیل می کنند محصول وحشتناک اشتباهات گذشته‌ای است که غیر از رنج و بدبختی برای ما سودی نخواهد داشت.”
تاثیرات این کتاب بر جو حاکم آن زمان
انتشار ۱۱ میلیون نسخه از این کتاب تا پایان جنگ جهانی دوم، خود دال بر اثر عمیق بر تفکر جامعه است. تا جایی که از آن به عنوان کتاب مقدس یاد می‌شد و بعد از به قدرت رسیدن حزب ناسیونال سوسیالیسم در آلمان و تشکیل رایش سوم، عملا مبدل به متن قدسی حکومت نازی شد.
این حزب در هر فرصتی و به هر بهانه‌ای مانند مراسم عروسی، تولد، اعطای مدرک دیپلم و مانند آن، کتاب نبرد من را در میان مردم توزیع می‌کرد و همگان را به خواندن آن وا می‌داشت. اواسط سال ۱۹۳۰ بود که این کتاب به خرج دولت به زوج‌های تازه ازدواج کرده به عنوان هدیه اهدا می‌شد و تدریس آن جزوی از برنامه‌های تبلیغاتی همیشگی در مدارس بود.
انتشار کتاب نبرد من در ایران
برگردان فارسی این کتاب از روی نسخه دو جلدی که در سال ۱۹۴۵ در فرانسه چاپ شده بود، توسط عنایت‌الله شکیبا ترجمه شد و نشر شهریار آن را به چاپ رساند. این کتاب در همان چاپ اول با استقبال بی‌نظیری از سوی مردم مواجه شد و پنج هزار نسخه تیراژ نخست کتاب، ظرف مدت کمتر از شش ماه به پایان رسید و پس از آن نیز بارها تجدید چاپ شد.
با گذشت حدود ۵۴ سال از انتشار اولین نسخه نبرد من در ایران، این کتاب همچنان پرمخاطب و در صف اول فروش کتاب‌های هم‌رده خود قرار دارد.
حسن معرفت، مدیر انتشارات «کانون معرفت»، ۵۱ سال پیش در مقدمه نبرد من می‌نویسد: «فلسفه ناسیونال سوسیالیست، فلسفه‌ای است که هیتلر در کتاب نبرد من خویش آن را تشریح کرده و خوب یا بد، مقامی بین فلسفه‌های دیگر دارد و این فلسفه که بنیان آن بر زور و برتری نژادی نهاده شده با وجود شکست آلمان هیتلری هنوز از میان نرفته است و چون اطلاع بر این فلسفه نیز تا حدی لازم است اکنون ترجمه کتاب نبرد من هیتلر در ایران انتشار می‌یابد.»
منع انتشار نبرد من
نبرد من آشکارا از عزم هیتلر برای جنگ و قتل‌عام خبر می‌داد و مورخان می‌گویند اگر این کتاب توسط عده‌ی بیشتری خارج از آلمان خوانده می‌شد، شاید این امکان وجود داشت که جلوی اهداف پلید هیتلر گرفته شود. قبل از جنگ جهانی دوم تعدادی از ناشران در انگلستان و ایالات متحده اقدام به نشر کتاب کردند اما ناشران هیتلر با استفاده از قوانین کپی‌رایت آن‌ها را متوقف کردند.
پس از جنگ جهانی دوم آلمان و اتریش که نمی‌خواستند توسط نئونازی‌ها از این کتاب سوء استفاده شود، بلافاصله انتشار این کتاب را ممنوع اعلام کردند و برخی کشورها نیز استفاده از آن را تنها برای مقاصد آکادمیک قانونی دانستند. مخالفان ممنوعیت کتاب معتقدند نبرد من یک سند تاریخی مهم است و محدودیت در خواندن آن باعث می‌شود گروه‌های راست بیشتر به سمت این کتاب جذب شوند.
بر اساس قوانین آلمان حق تالیف با گذشت هفتاد سال پس از مرگ نویسنده آزاد می‌شود. با در نظر گرفتن این موضوع، در سال ۲۰۱۵ منع انتشار نبرد من به پایان رسید و بحث‌ها بر سر چاپ دوباره‌ی این کتاب بالا گرفت. با وجود مخالفت فرمانداری ایالت بایرن که حق انتشار کتاب به آن تعلق داشت، از ماه ژانویه ۲۰۱۶ دسترسی ناشران به متن اصلی آزاد شد.
پیش از این نیز رسانه‌های آلمان گزارش داده بودند با وجود ممنوعیت، متن کتاب هیتلر در میان کتاب‌های الکترونیکی سایت آمازون، در مقوله کتاب‌ها و متون سیاسی بالاترین فروش را داشته است.
در نهایت این کتاب بسیار مورد توجه منتقدان و سیاستمداران سراسر جهان بوده و همین باعث جنجال‌های گسترده و نگرانی‌هایی شده که عمده‌ی این نگرانی حول این محور است که مبادا نازی‌ها به پشتوانه کتاب مقدسشان خواستار گرفتن مجدد قدرت برتر جهانی شوند.
اکنون با گذشت بیش از هفتاد سال از وقایع جنگ جهانی دوم، تاثیرات آن هنوز هم بر مردم جهان قابل مشاهده است. تردیدی نیست که کتاب نبرد من و عقاید فاشیستی موجود در آن نیز، بر روند جنگ و مردم آن دوران بی‌تاثیر نبوده‌اند.
