معرفی کتاب جنگهایی که دنیا را تغییر دادند.
نویسنده، چارلز مسنجر، این کتاب را در ۲۵ فصل نوشته است و در هر فصل به جنگی اشاره میکند که دنیا را تغییر داده است. دیدگاه و معیار او برای انتخاب این جنگها چندان مشخص نیست. اما میتوان گفت تمامی انتخابهای او از دل جهان غربی سر برآورده است. این مسئله که او نوشته خود را با جنگ پلوپونزی یعنی جنگ بین دو دولتشهر آتن و اسپارت در یونان ۴۰۰ سال قبل از میلاد مسیح آغاز کرده است، هم گواه این مدعی است. چون که قبل از این تاریخ هم ما شاهد جنگهایی در خاورمیانه هستیم که تغییرات گستردهای در حوزه سیاست و تمدن به وجود آورده است. در این میان، میتوان به پیروزی پارسها بر مادها و تاسیس شاهنشاهی هخامنشی اشاره کرد. در مجموع این کتاب تا فصل ششم دیدی کاملا غربی به پدیدهای جهان شمول دارد. در ادامه نگاهی کوتاه به فصلهای ابتدایی این کتاب خواهیم انداخت.
پیروزیهای اسکندر
نویسنده جنگهای اسکندر را هم از آن نظر تعیینکننده دانسته که برای اولینبار حکومتی غربی توانسته بر آسیا تسلط پیدا کرده و یکی از بزرگترین شاهنشاهیهای جهان باستان را در هم شکسته و برای خود تمدن جدیدی برپا کند.
جنگهای داخلی روم
بعد از پرداختن به ماجرای اسکندر و کشمکشهای او با اهالی آسیا مسنجر نگاه دیگری به جهان باستان میاندازد و سپس از آن عبور میکند. او این بار سراغ روم رفته و جنگهای خونباری را بررسی میکند که جمهوری افتخارآمیز رومی را به امپراتوری تبدیل کردند.
مبارزه شارل مارتل با مورها
نویسنده در کتاب جنگ هایی که دنیا را تغییر دادند با عبور از جهان باستان، بار دیگر به قدرتی در مرزهای شرقی برخورد میکند. این قدرت، تمدن نوپا و پربار اسلامی است که با قرار گرفتن در کنار تمدنها و فرهنگهای گوناگون قدرت گرفته و در این زمان تهدیدی برای جهان غربی به حساب میآید. چراکه بر اساس وظیفه دینی مسلمانان باید به جهاد با کفار رفته و دین الهی را به سایر سرزمینها صادر کنند. در این میان، اروپا نیازمند قدرتی است تا از سیل مسلمانانی روانه اسپانیا و فرانسه شدند، جلوگیری کند؛ قدرتی به نام شارل مارتر.
جنگ صلیبی هفتم
جنگهای صلیبی به واقع از مهمترین و قابل بحثترین جنگهای تاریخ بشریاند که پیروان مذاهب مختلف تا به امروز بر سر آن اختلاف نظر دارند. این جنگها سرآغازی بود برای ورود اروپا به جهانی پیشرفتهتر.
سرنگونی مغول در چین به دست دولت مینگ
شاید آن قدر که سربرآوردن مغولها در تاریخ تمام جهان حائز اهمیت است، سرنگونی آن مهم نباشد. چون این دسته با وجود تمام جنایاتی که در قبال ملتهای مختلف مرتکب شدند، به مرور زمان توانستند در آنها تمدنها از جمله فرهنگ و تمدن غنی ایران و چین حل شده و ناخواسته درهای جدیدی را به روی جهان باز کنند. درهایی که تعدادی از آنها رو به پیشرفت علوم جدید از جمله جغرافیا و رونق اقتصادی باز شد.
چارلز مسنجر به همین ترتیب جنگهای قسطنطنیه، فتح مکزیک به دست اروپا، فتح هندوستان به دست بابر، جنگهای داخلی ژاپن و غیره تا جنگهای جهانی اول و دوم، جنگ سرد و جنگ با تروریسم را به طور خلاصه به رشته تحریر در میآورد.
در مجموع کتاب جنگهایی که دنیا را تغییر دادند، مرور خوب و بسیار کوتاهی است بر آن چه که بر جهان ما گذشته است. اما برای دانستن بخشهای بیشتر و کاملتری از واقعیت، به قطع، ناکافی است. زیرا کاملا از دریچه چشم نویسنده نوشته شده و ملاحظات تاریخنگارانه آنطور که باید در آن رعایت نشده است.